A review of theta oscillation and its functional correlates

“Az çoktur.” Mimarlık alanı için geliştirilmiş olan bu sloganın, genelde “az” kısmı üzerinde durulmakta, azdan minimalist felsefeye geçilmekte. Ancak slogan sadece az olmayı değil, azın bir de çok olduğunu söylüyor. Genel anlayışta azın neden ve/veya nasıl çok olduğu üzerinde pek durulmuyor.

Beynimiz birkaç frekansta çalışır. Bunlardan biri de saniyede 4-8 titreşim yapan teta salınımıdır. Yani “AZ”

Beyindeki teta salınımını duyum, algı, hareketlerin planlanması ve yapılması, dikkatin farklı türleri, uyku ve özelde rüyada, navigasyon (O’Keefe’in Nobel Ödülü almasını sağlayan işlev), öğrenme, öğrenilenlerin sağlamlaşması ve geri çağrılması, beyinde her an kurulan çok büyük sayılardaki bağlantılarda, beyin yapıları arasındaki senkronizasyonda kullanıyor.

Kısaca, beyin bir tek teta salınımını en basitten en karmaşığa kadar çok sayıdaki zihinsel işlevde kullanmakta. Yani “ÇOK”

Beyin azı nasıl çok yapıyor? Çünkü teta salınımının anlamı tetanın 4-8 Hz arasındaki frekanstan hangisinin işlevsel olduğuna, tetanın genliğine, süresine, gecikmesine, uyarıcıya zaman-kilitli ve faz-kilitli olma durumuna, beyin alanları arasındaki ilişki yoğunluğuna (koherens) göre değişiyor. Tetanın anlamı, ayrıca, kaydedildiği beyin alanı, bireyin yapmakta olduğu iş, söz konusu canlının türü (deniz salyangozu, kedi, sıçan, insan), gelişim düzeyi ve yaşına göre de değişebiliyor.

Teta ve zihinsel işlevleri konusundaki alan yazınını tarayan, bulguları da kortiko-hippokampal etkileşim bağlamında tartıştığım makalemde (https://doi.org/10.1016/j.ijpsycho.2020.04.008), “AZ ÇOKTUR” sloganının beyin için geçerli olduğu, beynin bu sloganın tam hakkını verdiği görülüyor.